مصدق و ملی کردن نفت
امروز را روز ملی شدن نفت نامیده و تعطیل رسمی کرده اند !!
نخست آنکه تعطیل رسمی امروزT حقیقتن ربطی به نفت ندارد. در هر چار سال، دو سال، روز ۲۹ اسفند، لحظه سال تحویل را دربر دارد. بنا براین امکان ندارد این روز تعطیل نباشد. پیش از ۱۳۳۰ هم تعطیل بود، اگر در گاهنامه ثبت نشده بود. چند سال پیش، در رژیم ولایت فقیه پیشنهادی مطرح شد که در آن ۲۹ اسپند ماه و ۱۲ فروردین ماه حذف شوند !! حال آنکه این حرکت در واقع ضد نوروز بود. چون هم ۲۹ اسپند و هم ۱۲ فروردین، عملن مملکت تعطیل خواهد بود و این کار سرفن در جهت تضعیف نوروز و ۱۳ به در بود که خوشبختانه نتوانستند اجرا کنند.
دوم آنکه بیشتر مردم نمی دانند که در این روز، این مجلس سنا بود که طرح ملی شدن نفت را تصویب کرد نه مجلس شورای ملی که مصدق و جبهه ی ملی در آن حضور داشتند !! مجلس شورای ملی در ۲۷ اسپند ماه این طرح را تصویب کرده بود و این طرح در اردی بهشت ماه ۱۳۳۰ به توشیح شاهنشاه رسید. در اهمیت توشیح شاه همین بس که گروهی به رهبری "حسین علا" نخست وزیر وقت، همچون دولت انگل ستان، به شاه فشار می آوردند که مصوبه را امضا نکرده و وتو کند، که البته شاهنشاه چنین نکرد.
نخست آنکه تعطیل رسمی امروزT حقیقتن ربطی به نفت ندارد. در هر چار سال، دو سال، روز ۲۹ اسفند، لحظه سال تحویل را دربر دارد. بنا براین امکان ندارد این روز تعطیل نباشد. پیش از ۱۳۳۰ هم تعطیل بود، اگر در گاهنامه ثبت نشده بود. چند سال پیش، در رژیم ولایت فقیه پیشنهادی مطرح شد که در آن ۲۹ اسپند ماه و ۱۲ فروردین ماه حذف شوند !! حال آنکه این حرکت در واقع ضد نوروز بود. چون هم ۲۹ اسپند و هم ۱۲ فروردین، عملن مملکت تعطیل خواهد بود و این کار سرفن در جهت تضعیف نوروز و ۱۳ به در بود که خوشبختانه نتوانستند اجرا کنند.
دوم آنکه بیشتر مردم نمی دانند که در این روز، این مجلس سنا بود که طرح ملی شدن نفت را تصویب کرد نه مجلس شورای ملی که مصدق و جبهه ی ملی در آن حضور داشتند !! مجلس شورای ملی در ۲۷ اسپند ماه این طرح را تصویب کرده بود و این طرح در اردی بهشت ماه ۱۳۳۰ به توشیح شاهنشاه رسید. در اهمیت توشیح شاه همین بس که گروهی به رهبری "حسین علا" نخست وزیر وقت، همچون دولت انگل ستان، به شاه فشار می آوردند که مصوبه را امضا نکرده و وتو کند، که البته شاهنشاه چنین نکرد.
در پی توشیح طرح ملی شدن نفت به دست شاه، حسین علا از دولت استعفا کرد که در پی آن "محمد مصدق" به نخست وزیری رسید. نتیجه اینکه فرایند ملی شدن نفت نمی تواند خیلی به ۲۹ اسپند بازگردد، چون این طرح در ۲۷ اسپند ماه به تصویب مجلس شورای ملی رسید (که اسولن مهم ترین رکن قانون گزاری بود)، در ۲۹ اسپند ماه به تصویب مجلس سنا و در اردی بهشت ماه به توشیح شاهنشاه رسید. در نتیجه، تاریخ نخست و تاریخ سوم (که پایان فرایند قانونی است)، مهم تر از تاریخ دوم خواهد بود و دولت مصدق با نامیدن روز تعطیل ۲۹ اسپند که یا روز جشن نوروز است، به نام روز ملی شدن نفت، حرکتی پوپولیستی و مردم فریبانه انجام داد و جمهوری اسلامی هم به همان راه رفته است.
سوم اینکه بد نیست بدانیم بیشتر قریب به اتفاق هموندان مجلس سنا، نه تنها مصدقی و هوادار جبهه ملی نبودند، که منتقد جدی آنها بودند. همین مجلس سنا با همین هموندان سال ۱۳۳۱، به شکل جدی جلوی مصدق ایستاد و به همین دلیل مصدق و هوادارانش سنا را تعطیل کردند !! تصویب طرح ملی شدن نفت در مجلس سنا که همه ی هموندان آن شاهدوست بودند و اینکه دولت مصدق همین روز را روز ملی شدن نفت نام گزاری کرده، خود نشان می دهد که جناح شاهدوست، دشمن ملی شدن نفت و منافع ملی ایران و دست نشانده ی انگل ستان نبود !! چه، سپس دیدیم که شاه هم این مصوبه را بر خلاف فشار خارجی و دولت وقت ایران، توشیح کرد.
چارم اینکه بد نیست بدانیم در همان مجلس شورای ملی هم که طرح را به تاریخ ۲۷ اسپند ماه ۱۳۲۹ تصویب کرد، بیشتر مجلس هوادار جبهه ی ملی و مصدق و کاشانی نبودند، بلکه مخالف بودند. فراکسیون نهضت ملی در مجلس، در کمینه بود. با این حال، این طرح تصویب شد. نتیجه اینکه، ملی شدن نفت را نه تنها دولت مصدق انجام نداد (که شاید برای بیشتر مردم تاریخ نخوانده ی ایران چنین جا افتاده باشد)، بلکه جبهه ی ملی و جریان نهضت ملی هم آن را بر خلاف میل دیگر نیروهای جامعه انجام نداد، چون آنان در نهادهای قانونی کشور در کمینه ی محض بودند. مجلس با همین ترکیب، طرح های رزم آرا برای مصالحه ی نفتی با انگل ستان را رد کرده بود و مجلس پیشین که هتا مصدق هم در آن نبود، باز هم به پیشنهاد نفتی "گس - گلشاییان" که مورد پشتیبانی دولت ساعد بود، تن نداده بود.
پنجم اینکه مصدق تا پایانه های سال ۱۳۲۹ با ملی شدن نفت موافق نبود. هر چند که با پیشنهادهای دولت رزم‌آرا هم موافق نبود. کاشانی، حایری زاده، بقایی، مکی و حزب خائن توده، سال ها پیش از مصدق در این زمینه مبارزه کرده و نقش بیشتری داشتند. مصدق در دقیقه ی ۹۰ و به دلیل قدرت و اعتبار شخصیش، بازوبند کاپیتانی این جریان را بر دست بست و موافقت خود با ملی شدن نفت را اعلام کرد.
اما رفتارهای مردم فریبانه ی دولت مصدق پس از رسیدن به قدرت و تبلیغات جریانات مصدقی باعث شده که تا امروز، گمان بریم که مصدق و جبهه ی ملی، طرح ملی شدن نفت را از جیب خود درآورده و با رسیدن به قدرت آنرا اجرایی کردند !! حال آنکه آنچه که به راستی ابتکار و دستاورد مصدق و دولتش بود، کوتاه کردن دست بود نه ملی شدن نفت.
همین جستار در حیهان سوئد
سوم اینکه بد نیست بدانیم بیشتر قریب به اتفاق هموندان مجلس سنا، نه تنها مصدقی و هوادار جبهه ملی نبودند، که منتقد جدی آنها بودند. همین مجلس سنا با همین هموندان سال ۱۳۳۱، به شکل جدی جلوی مصدق ایستاد و به همین دلیل مصدق و هوادارانش سنا را تعطیل کردند !! تصویب طرح ملی شدن نفت در مجلس سنا که همه ی هموندان آن شاهدوست بودند و اینکه دولت مصدق همین روز را روز ملی شدن نفت نام گزاری کرده، خود نشان می دهد که جناح شاهدوست، دشمن ملی شدن نفت و منافع ملی ایران و دست نشانده ی انگل ستان نبود !! چه، سپس دیدیم که شاه هم این مصوبه را بر خلاف فشار خارجی و دولت وقت ایران، توشیح کرد.
چارم اینکه بد نیست بدانیم در همان مجلس شورای ملی هم که طرح را به تاریخ ۲۷ اسپند ماه ۱۳۲۹ تصویب کرد، بیشتر مجلس هوادار جبهه ی ملی و مصدق و کاشانی نبودند، بلکه مخالف بودند. فراکسیون نهضت ملی در مجلس، در کمینه بود. با این حال، این طرح تصویب شد. نتیجه اینکه، ملی شدن نفت را نه تنها دولت مصدق انجام نداد (که شاید برای بیشتر مردم تاریخ نخوانده ی ایران چنین جا افتاده باشد)، بلکه جبهه ی ملی و جریان نهضت ملی هم آن را بر خلاف میل دیگر نیروهای جامعه انجام نداد، چون آنان در نهادهای قانونی کشور در کمینه ی محض بودند. مجلس با همین ترکیب، طرح های رزم آرا برای مصالحه ی نفتی با انگل ستان را رد کرده بود و مجلس پیشین که هتا مصدق هم در آن نبود، باز هم به پیشنهاد نفتی "گس - گلشاییان" که مورد پشتیبانی دولت ساعد بود، تن نداده بود.
 |
| شیر در زنجیر مصدق السلطنه در بیدادگاه استبداد و استعمار در حال شکنجه |
اما رفتارهای مردم فریبانه ی دولت مصدق پس از رسیدن به قدرت و تبلیغات جریانات مصدقی باعث شده که تا امروز، گمان بریم که مصدق و جبهه ی ملی، طرح ملی شدن نفت را از جیب خود درآورده و با رسیدن به قدرت آنرا اجرایی کردند !! حال آنکه آنچه که به راستی ابتکار و دستاورد مصدق و دولتش بود، کوتاه کردن دست بود نه ملی شدن نفت.
همین جستار در حیهان سوئد
نظرات
ارسال یک نظر